Hiện tượng Coil Whine là gì? Có khắc phục được không?

Trong thời đại công nghệ hiện nay, hiện tượng coil whine ngày càng phổ biến đối với người dùng máy tính, đặc biệt là các game thủ hoặc người làm việc với thiết bị hiệu năng cao. Trong bài viết này, chúng ta sẽ tìm hiểu chi tiết về coil whine là gì, nguyên nhân gây ra, ảnh hưởng như thế nào đến trải nghiệm người dùng, và các biện pháp khắc phục hoặc giảm thiểu hiện tượng này.

1. Coil Whine là gì?

Coil whine là thuật ngữ dùng để mô tả hiện tượng tiếng rít nhỏ hoặc vo ve phát ra từ các linh kiện điện tử trong máy tính, thường gặp nhất ở card đồ họa (GPU), bo mạch chủ (mainboard) hoặc bộ nguồn (PSU). Tiếng ồn này thường xuất hiện khi thiết bị hoạt động ở hiệu năng cao như khi chơi game, dựng video hay chạy các phần mềm đồ họa nặng.

Khác với tiếng quạt tản nhiệt hay ổ cứng, coil whine là tiếng rung cơ học phát ra từ cuộn cảm khi có dòng điện cao tần đi qua. Tiếng ồn này thường có tần số cao, dao động từ vài kHz đến hơn 15kHz, có thể nghe rõ trong môi trường yên tĩnh.

2. Nguyên nhân gây ra coil whine

Nguyên nhân chính gây ra coil whine là do rung động của các cuộn cảm (thường là cuộn dây hoặc linh kiện điện cảm) khi có dòng điện xoay chiều cao tần chạy qua. Khi dòng điện đi qua, nó tạo ra một lực điện từ làm cho cuộn cảm rung nhẹ, gây ra âm thanh. Nếu tần số rung động này rơi vào ngưỡng mà tai người có thể nghe thấy, bạn sẽ cảm nhận được tiếng rít hoặc vo ve.

Một số yếu tố có thể khiến coil whine trở nên rõ rệt hơn như:

• VGA hoạt động ở tốc độ khung hình quá cao

• Thiết kế hoặc vật liệu linh kiện không tốt

• Nguồn điện không ổn định

• Thiết bị bị đẩy lên hiệu năng tối đa liên tục trong thời gian dài

3. Coil Whine có nguy hiểm không?

Thật may mắn là hiện tượng coil whine không gây ảnh hưởng tới tuổi thọ linh kiện, không làm hỏng phần cứng, và không ảnh hưởng đến hiệu suất hoạt động của máy tính. Tuy nhiên, nó lại ảnh hưởng đến trải nghiệm người dùng, đặc biệt là trong môi trường làm việc yên tĩnh như phòng thu, studio, hoặc không gian học tập.

Một số người rất nhạy cảm với tiếng rít tần số cao, dẫn đến cảm giác khó chịu, mất tập trung khi sử dụng máy tính. Do đó, dù không nguy hiểm, coil whine vẫn là một vấn đề đáng được quan tâm, đặc biệt với những ai đề cao trải nghiệm sử dụng yên tĩnh.

4. Cách giảm thiểu hoặc khắc phục coil whine

Dù không thể loại bỏ hoàn toàn hiện tượng coil whine, bạn có thể áp dụng một số biện pháp sau để giảm thiểu tiếng ồn khó chịu này:

Hạn chế mức FPS hoặc hiệu năng của linh kiện

Trong nhiều trường hợp, coil whine chỉ xuất hiện khi GPU hoạt động ở mức FPS quá cao. Bạn có thể:

• Bật V-Sync trong game

• Giới hạn FPS tối đa (ví dụ 60 hoặc 120)

• Bật G-Sync hoặc FreeSync để đồng bộ khung hình

Điều này không chỉ giúp giảm coil whine mà còn tiết kiệm điện và giảm nhiệt lượng tỏa ra.

Undervolt GPU hoặc CPU

Giảm điện áp cho CPU/GPU giúp thiết bị hoạt động mát hơn và ít rung động hơn. Bạn có thể sử dụng phần mềm như MSI Afterburner (GPU) hoặc Intel XTU (CPU) để thực hiện undervolt một cách an toàn.

Hướng dẫn Undervolt GPU

Tăng cường cách âm cho vỏ máy

Nếu không thể loại bỏ coil whine hoàn toàn, bạn có thể giảm tiếng ồn nghe được bằng cách:

• Dán foam chống ồn bên trong case

• Sử dụng vỏ case có vật liệu cách âm tốt

• Đặt máy tính cách xa vị trí ngồi

Sử dụng tai nghe

Đây là cách đơn giản và hiệu quả nhất để “che giấu” tiếng ồn của hiện tượng coil whine. Đặc biệt khi chơi game, tai nghe sẽ giúp bạn tập trung hơn vào trải nghiệm âm thanh trong game để có những pha xử lý chính xác. Một công đôi việc phải không nào? 

➤ Tham khảo các sản phẩm tai nghe gaming cách âm

Thay thế linh kiện trong trường hợp cần thiết

Trong một số trường hợp, nếu coil whine quá lớn và gây phiền toái nghiêm trọng, bạn có thể yêu cầu đổi/trả linh kiện nếu còn trong thời hạn bảo hành. Một số hãng sản xuất linh kiện máy tính sẽ có chính sách đổi trả nếu tiếng coil whine vượt ngưỡng cho phép.

5. Coil Whine có được bảo hành không?

Câu trả lời phụ thuộc vào chính sách của nhà sản xuất. Với một số thương hiệu cao cấp như ASUS, MSI, Gigabyte… nếu tiếng ồn coil whine vượt mức bình thường và ảnh hưởng đến trải nghiệm, bạn có thể gửi yêu cầu bảo hành hoặc đổi sản phẩm.

Tuy nhiên, đa phần các hãng vẫn xem đây là hiện tượng vật lý tự nhiên, không phải lỗi sản phẩm, nên không thuộc diện bảo hành chính thức. Do đó, nếu bạn rất nhạy cảm với âm thanh, nên test kỹ linh kiện trước khi mua.

6. Làm sao để biết máy tính có coil whine không?

Video ví dụ hiện tượng coil whine

Một số dấu hiệu thường gặp:

• Nghe thấy tiếng rít hoặc vo ve khi bật game nặng hoặc benchmark

• Tiếng phát ra rõ hơn khi FPS tăng cao (ví dụ menu game 200+ FPS)

• Khi giảm hiệu năng (tắt game), tiếng ồn giảm hoặc biến mất

Nếu bạn không chắc, có thể thử chạy test máy bằng các phần mềm benchmark như FurMark, Heaven Benchmark hoặc chạy Cinebench để quan sát âm thanh phát ra từ hệ thống.

Như vậy, hiện tượng coil whine là gì đã được làm rõ qua bài viết này: đó là âm thanh tần số cao phát ra từ cuộn cảm khi thiết bị hoạt động ở hiệu năng cao. Dù không ảnh hưởng đến tuổi thọ hay hiệu suất phần cứng, nhưng coil whine vẫn có thể gây khó chịu, đặc biệt trong môi trường yên tĩnh.

Việc hiểu rõ bản chất và áp dụng những cách giảm thiểu như giới hạn FPS, undervolt, tăng cách âm hoặc dùng tai nghe sẽ giúp bạn yên tâm hơn khi sử dụng thiết bị. Nếu bạn chuẩn bị mua card đồ họa hoặc Build PC mới, đừng quên kiểm tra kỹ và tìm hiểu chính sách đổi trả liên quan đến coil whine từ nhà sản xuất để đảm bảo trải nghiệm sử dụng tốt nhất.

Với An Phát Computer, chúng tôi luôn quan tâm đến trải nghiệm sản phẩm của khách hàng với chính sách đổi mới trong 15 ngày khi phát sinh lỗi. Vậy nên bạn hoàn toàn có thể yên tâm khi mua sắm tại đây với mức giá phải chăng đi kèm sự an tâm tuyệt đối.