BÀN PHÍM CƠ LÀ GÌ - CẤU TẠO CƠ BẢN CỦA BÀN PHÍM CƠ

Bàn phím cơ là gì - câu hỏi không phải ai trong chúng ta cũng có thể trả lời được, ngay cả đối với những người đã và đang dùng phím cơ cũng chưa chắc đã hiểu chính xác về khái niệm về Bàn phím cơ. Bài viết này An Phát PC muốn giúp các bạn hiểu rõ thêm về bàn phím cơ, cấu tao cơ bản của chúng. Qua đó, mọi người có thể tự mình tìm hiểu thêm để có thể lựa chọn các loại bàn phím cơ phù hợp với nhu cầu của bản thân.

1. BÀN PHÍM CƠ LÀ GÌ

An Phát PC tin rằng, 99,9999999% những người dùng máy tính cá nhân đều phải dùng bàn phím (bàn phím vật lý thực sự) và chỉ có khoảng 0.000001% chỉ dùng bàn phím ảo (thường là do một nguyên nhân rất đặc biệt nào đó). Chính vì vậy mà  BÀN PHÍM là một thiết bị vô cùng quen thuộc đối với mỗi người dùng máy tính từ máy tính để bàn cho tới máy tính xách tay. 

Tất cả các loại bàn phím vật lý thông thường (tính cả bàn phím cơ) đều có chung một cơ chế hoạt động rất dễ hiểu: khi bạn bấm nút, nút bấm đó sẽ được thệ thống mạch điều khiển ghi nhận, sau đó cơ chế đàn hồi của nút sẽ đưa chúng trở lại vị tí ban đầu để chờ đợi lượt bấm tiếp theo.

Đối với các loại bàn phím thường (không phải bàn phím cơ) như huyền thoại Mitsumi hay huyền thoại đương đại Fuhlen L411..., cơ chế đàn hồi của phím được thực hiện nhò một miếng cao su dạng vòm (Rubber Dome). Chính do cấu tạo Rubber Dome được chế tạo với giá thành rất rẻ này mà chúng có một số nhược điểm rất lớn như:

- Bấm không được êm tay

- Khá mất sức trong quá trình bấm phím

- Độ nặng nhẹ, chất lượng của từng nút trên bàn phím không đồng đều

- Phím bấm hay bị kẹt, bị cứng

Những nhược điểm trên khiến bàn phím Rubber Dome thông thường không tạo được cho người dùng sự thoải mái trong quá trình sử dụng, họ sẽ gõ phím bị chậm, độ chính xác không được cao. Và một nhược điểm cố hữu nữa là bàn phím rubber dome thường không bền.

Chính vì vậy mà người ta nghĩ ra một ý tưởng, chế tạo nên những chiếc bàn phím khắc phục được các nhược điểm (về chất lượng) của bàn phím rubber dome.  Và thế là BÀN PHÍM CƠ ra đời.

Bàn phím cơ - Mechanical Keyboard - là sản phẩm có cấu trục đặc biệt và phức tạp hơn khá nhiều so với các bàn phím thông thường. chữ "CƠ" có nhĩa là cơ học, cụ thể là thay vì sử dụng các rubber dome, bàn phím cơ có mỗi nút bấm là một công tắc cơ khí (switch) riêng biệt. Công tắc cơ khí này có những đặc điểm sau:

- Cảm giác bấm phím tốt hơn nhiều

- Lực bấm có thể tùy chọn với từng loại switch khác nhau

- Chất lượng switch đồng đều, không bị kẹt

Các ưu điểm trên giúp cho người dùng bàn phím cơ có được cảm giác sử dụng phím tốt nhất, kết cấu vững chắc của bàn phím cho sự ổ định, người dùng gõ phím nhanh hơn, chính xác hơn, ít lỗi hơn, không bị mỏi tay, hạn chế tình trạng chấn thương hay đau các cơ ngón tay. Và độ bền của bàn phím cơ thường gấp 10 - 50 lần bàn phím thông thường. Thêm nữa, nhờ độ chuẩn xác và tin cậy cao mà bàn phím cơ rất đợi giới game thủ ưa chuộng.

Bên trên là khái niệm cơ bản về bàn phím cơ, rút gọn lại, bàn phím cơ là bàn phím cơ các nút bấm cấu tạo từ các công tắc cơ khí (switch). Các switch này sẽ quyết định 50 - 80% cảm giác bấm phím, chính vì vậy việc hiểu rõ tính chất từng loại switch là rất quan trọng để lựa chọn được những chiếc bàn phím cơ phù hợp. Sau đây là cấu tạo, tính năng, đặc điểm của các loại switch cơ bản

2. TÌM HIỂU VỀ SWITCH TRÊN BÀN PHÍM CƠ

Trên thế giới có vô vàn các loại switch bàn phím cơ với đầy đủ các tính năng công dụng và cấu tạo và chất lượng khác nhau. An Phát PC xin gói gọn chúng với những "đại diện" tiêu biểu nhất và cũng là phổ biến nhất tại thị trường Việt Nam.

Cherry - Nhà sản xuất switch phím cơ nổi tiếng nhất, chất lượng nhất và cũng là hãng đi tiên phong về cấu trúc của các loại switch phím cơ ( các hãng khác thường lấy "base" của Cherry về tùy biến lại, nhưng nguyên tắc hoạt động là giống hệt Cherry). Hãng này có 3 loại switch đại diện cho 3 trường phái, 3 cấu tạo khác nhau về switch, chúng được phân biệt với nhau bằng màu sắc.

Cherry MX Red switch

Như bức hình bên trên, các bạn có thể thấy được đặc điểm của switch Cherry MX Red là TUYẾN TÍNH (liner), switch hoạt động với nguyên lý đơn giản là "trơn tuột" từ trên xuống dưới, ngoài lực phải hồi của lò xo không có thêm bất cứ lực nào khác tác động lên phím. Trong quá trình bấm phím, người dùng sẽ thấy phím bấm rất êm, đơn thuần như bấm một chiếc lò xo thẳng đứng. Hành trình bấm phím của Red switch là 4mm và tín hiệu ghi nhận bắt đầu từ điểm 2mm.

Một biến thể khác của Cherry MX Red switch là Cherry MX Black switch, sự khác nhau giữa hai loại switch này là Black switch bấm nặng hơn 50% so với Red switch (60g so với 45g)
Cherry MX Red switch và Black switch phù hợp cho những người cần sự yên tĩnh (sử dụng phím nhiều vào ban đêm), những người thích ấm êm tay (chọn Red). Đặc biệt là dân gamer rất thích Red switch bởi chúng nhạy và phải hồi lực nhanh.

Cherry MX Brown switch

Brown switch có lực bấm tương đương với Red switch, song Brown switch còn có thêm lực "cản" (tactail) nằm giữa hành trình bấm phím (chính là điểm nhận tín hiệu), lực cản này chỉ đơn thuần tạo cảm giác mà ko phát ra tiếng động. Điều này có nghĩa rằng khi nhấn phím đến 2mm, bạn sẽ cảm nhận khá rõ ràng một "nấc" nhỏ. Trong khi Red switch cho bạn cảm giác "trơn tuột" thì Brown switch giúp bạn biết được điểm nhận tín hiệu một cách dễ dàng hơn. Bạn có thể căn được lực bấm và độ sâu của phím sao cho phù hợp. Đôi kahi, lực cản này chỉ có tác dụng tạo sự "thú vị" khi bấm phím bởi người dùng vẫn thường có thói quen gõ phím chạm đáy (bottom out) thay vì chỉ gõ tới điểm nhận tín hiệu.

Brown switch có độ phổ biến rất cao nhờ lực bấm vừa phải, tại cho cảm giác bấm phím tốt, cảm nhận phím bấm rõ ràng mà lại không ồn. Thê nên Brown switch phù hợp với đại đa số người dùng, từ dân văn phòng gõ văn bản nhiều cho tới game thủ,

Rất khó để nói rằng với game, Brown switch tốt hơn hay Red switch tốt hơn. An Phát PC khuyên các bạn nên đi bấm thử.
Một biến của Cherry MX Brown switch rất phổ biến là Razer Orange switch thường được dùng trên các bàn phím cơ dòng Stealth của Razer với kết cấu tương tự, hành trình bấm phím ngắn hơn một chút. Chính xác hơn Razer Orange switch là "nhái lại" của Cherry MX Brown switch.

Cherry MX Blue switch

Lực bấn của Blue swith là 55g cũng với kết cấu đặc biệt, phức tạp hơn nhiều so với các loại switch khác, chúng phát ra những tiếng "tách tách" (clicky) khá lớn. Blue switch cũng có cảm giác lực cản ở giữa hành trình bấm phím và rõ ràng hơn rất nhiều so với Brown switch. Cảm giác trên đầu ngón tay dễ cảm nhận và các tiếng click rõ ràng giúp cho người dùng rất dễ căn được lực bấm sao cho nút xuống vừa đủ đến điểm nhận tín hiệu

Cherry MX Blue switch đặc biệt thích hợp cho dân văn phòng, soạn thảo văn bản nhiều. Tuy nhiên vì tiếng ồn mà chúng tạo ra, Blue switch không phù hợp với những nơi cần sự yên tĩnh như làm việc ban đêm, nhà có trẻ nhỏ hay các văn phòng công ty cần sự tập trung cao độ (hạn chế tiếng ồn gây mất tập trung)

Biến thể của Blue switch mà chúng ta có hay gặp cũng chính là Razer Green switch.

Ngoài ra, chúng ta có thể gặp một số loại bàn phím cơ với các loại switch có kết cấu hoàn toàn khác, tuy nhiên chúng khá hiếm và đa phần là có giá rất "chát" như Topre switch.

Topre switch

Đây là loại switch chuyên dành cho các loại bàn phím cơ rất đắt đỏ, Toprre thực chất là loại switch "Pê đê", lai giữa "cơ khí" và "rubber dome".

Đây là loại switch chúng ta rất khó hình dung cơ cấu hoạt động chỉ bằng hình ảnh, bở chúng không nhận tín hiệu bằng các tiếp xúc cơ khí thông thường mà chúng sử xụng công nghệ từ trường cao cấp và phức tạp hơn rất nhiều (kết cấu switch liên quan với mạch điện tử).

Đặc điểm cả Topre là sự thanh thoát, êm ái, cảm giác lai tạo gữa sự ổn định và cảm giác bấm tuyệt vời của phím cơ và cảm giác hoài cổ của bàn phím rubber dome thông thường. Toprre switch cũng được chia làm nhiều loại với các tính năng khác nhau như chống ồn hay lực bấm khác nhau từ 30g cho tới 50g.

Hiện tại, Topre chủ yếu xuất hiện trên các mẫu phím cơ của Realforce và HappyHacking.... đều là các loại bàn phím giá siêu đắt (5 triệu trở lên).

* Lưu ý: switch chiếm phần lớn về cảm giác gõ, chúng tôi đang muốn nói rằng switch vô cùng quan trọng, các bạn nên dùng thử để lựa chọn ra loại switch phù hợp nhất với nhu cầu sử dụng. Tuy nhiên, không có nghĩa rằng mọi bàn phím dùng chung một loại switch đều có chất lượng phím bấm như nhau, chất lượng phím phụ thuộc vào rất nhiều yếu tố, Các bạn có thể đọc các bài đánh giá về từng loại bàn phím cơ để có được tôi đa 49% quyết định mua sẵm, 51% còn lại các bạn cần đến các cửa hàng bán phím cơ có uy tín để trải nghiệm trực tiếp.

3. CÁC KÍCH CỠ PHÍM CƠ

Sau khi các bạn đã chọn được loại switch phù hợp, tiếp theo đó bạn cần tìm một chiếc phím cơ dùng switch đó có kích thước phù hợp với nhu cầu sử dụng.

Ví dụ: dân văn phòng cần bàn phím "full key" đủ 104 phím tiêu chuẩn vì gõ văn bản nhiều và nhập số liệu excel nhiều, các bạn không thể chọn các loại bàn phím thu gọn bởi chúng rất khó dùng cho nhu cầu của bạn. Nhưng đối với dân game thủ, không dùng phím số bên phải nhiều, và thường xuyên mang bàn phím ra các cyber game, họ sẽ chọn các bàn phím nhỏ gọn, thường là 87 phím (tenkeyless) đủ dùng cho game mà gọn nhẹ dễ mang theo.

Bàn phím fullsize, sẽ là lựa chọn tuyệt vời khi bạn chỉ cần để bàn phím một chỗ, không mang đi đâu cả, bởi chúng đầy đủ nhất, tiện dụng nhất.

Bàn phím Tenkeyless (TKL) nhỏ gọn hơn, thích hợp với những người cần sự cơ động, nhất là game thủ, không cần sử dụng dãy phím số bên phải. Mặt khác, bàn phím TKL giải phóng không gian bên tay phải bạn, bạn có thể để chuột và bàn di thoải mái hơn, rất tiện khi chơi game.

Một loại bàn phím khác nhỏ hơn nữa là bàn phím cơ mini, chúng có kích thước siêu nhỏ, lược bỏ hoàn toàn phím số, dãy phím F và các tổ hợp phím Delete, Home..... Kích thước nhỏ gọn cực tiện để mang theo người, đôi khi chúng nhỏ tới mức có thể bỏ vào trong túi quần.... Loại bàn phím này tương đối khó dùng nếu không quen, chính vì vậy chúng chỉ thường được những dân chơi bàn phím cơ "hardcore" hay những người rất ít khi sử dụng các phím chức năng đã bị lược bớt, hay đơn giản là dân coder thường chỉ gõ các ký tự cơ bản (cá nhân mình rất thích loại bàn phím cơ này).

Ngoài switch và kích thước bàn phím, còn rất nhiều các yếu tố cấu thành nên chiếc bàn phím cơ như Mạch, Keycap, Stabillizer.... và chúng cũng góp phần không nhỏ vào việc tạo nên độ "chất" của bàn phím cơ, chúng tôi sẽ giới thiệu các bài viêt sau.

Sau bài viết này, An Phát PC hy vọng các bạn sẽ có thêm các thông tin hữu ích và cơ bản về bàn phím cơ, tính chất và cấu tạo của các loại switch cơ bản và có cái nhìn tổng quan về các loại bàn phím cơ. Ở các bài sau, chúng tôi sẽ tiếp tục hướng dẫ các bạn lựa chọn bàn phím cơ một cách chi tiết hơn theo từng tính năng, hiệu năng và nhu cầu sử dụng.

Xin cảm ơn và hẹn gặp lại các bạn !

➤ Tham khảo một số mẫu phím cơ có giá cực ưu đãi tại An Phát Computer !!!